2013/02/24

Czarny i gęsty

Różnie reaguję na zapachy bogate. Muszę przyznać, że generalnie jako minimalistka, bardzo cenię zapachy, które komponowane wokół niewielu składników, potrafią na skórze rozbrzmieć najcudowniejszą symfonią. Nadmiar bardzo często mnie przeraża, czuję się w nim wyobcowana, odizolowana, mam odczucia klaustrofobiczne, niemal duszę się (w przenośni i dosłownie, uwzględniając często duszący nadmiar elementów, z których kompozycja powstała). Wiem jednak, że są kompozycje bogate, w które mnogość składników skomponowano w  minimalistyczny sposób, uwzględniając ich podobne brzmienia, tony, a nawet całe akordy, że grają niemal jak jeden instrument, pozwalając sobie jedynie na drobne niuanse i ozdobniki... a swoim urokiem sprawiają, że nie chce się ich rozbierać na czynniki pierwsze. 

Jedną z takich bogatych kompozycji jest Black Afgano Nasomatto. Nikt nie wie, co tak naprawdę w tych perfumach tkwi, gdyż twórca zdradza tylko jeden, jedyny składnik. Jednak mój nos wychwytuje w nim o niebo więcej.


Black Afgano jest kompozycją narkotycznie odurzającą. Początek to kilkusekundowy zapach świeżo zmielonej kawy, który w mgnieniu oka zmienia się w aromat ziemi. Czarnoziemu, wilgotnego, bogatego w składniki odżywcze, z mnóstwem zbutwiałych listków i gałązek, fusów kawy, na których wyrastają zielone smukłe źdźbła wetiweru. Po chwili wilgotność ziemi zmienia się i pojawia się piwniczna paczula, ostra, gryząca w nos, nie do końca wysuszone, powoli skręcające się długie liście tytoniu. W nos uderzają raz za razem salwy gęstego, oleistego sandałowca, skóry, lepkich, ciemnobrunatnych żywic, cielistego labdanum i cedru. Nie wiem, jak pachnie haszysz (który jest właśnie tym jedynym odkrytym przed światem składnikiem perfum), ale zgaduję, że musi to być ta trudna do sprecyzowania nuta, która wierci w nosie, jest gęsta, ciemna, lekko słodkawa, orzechowa, ostra. Jest też oud. Ale nie ten dominujący, odstręczający,  a bardziej przypominający czyste, nieokorowane drewno. Twardy. 


To jest naprawdę wejście smoka. Mocne kopnięcie. Zapach jest głośny, krzyczy z mojej skóry setkami głosów, to chór, ale złożony z samych basów (głównie basso serioso i basso profondo) oraz barytonów dramatycznych. Dudniący. Kolor płynu i korka flakonu wspaniale oddają ducha tych nut. Niemal czarny, gęsty, nasycony. Czuje się, że zapach ma fakturę, jakby był płachtą z ciężkiego, czarnego pluszu.

Z czasem się zmienia. Łagodnieje. Przestaje być ziemisty, piwniczna paczula znika, znikają też wszelkie twarde, czarne niemal aromaty, pojawia się coraz więcej brązu, miękkości, słodyczy, delikatności. Głównie wybija się orzechowy, kremowy sandałowiec, zapach staje się coraz bardziej balsamiczny, niemal aksamitny. I orzechy, dużo orzechów, tłustych, rozcieranych w palcach. Do tego po odrobinie słodkiej, puszystej wanilii, okrągłej, gładkiej, bursztynowej niemal ambry i ciepłego, cielistego labdanum. Raz na jakiś czas pojawia się i znika, jak delikatne powiewy, aromat siana. Całość zaczyna się robić coraz bardziej przytulna, wygodna, bezpieczna, ale nadal absolutnie niebanalna, milusia, prawdziwie słodka czy niewinna. Jest jak wielki kocur moszczący się na kolanach, ale od czasu do czasu wysuwający pazury... ni to w geście pieszczot, ni ostrzeżenia.


I generalnie niewiele się już w tym zapachu zmienia. Jakby przechodził dwa główne stadia - od czarnego do brązowego. 


Co jest ciekawe w kompozycji Nasomatto: choć zapach jest bardzo bogaty, gęsty od aromatów i trwa na skórze bardzo długo, nie jest z tych, które opanowują całe pomieszczenie i rozprzestrzeniają się jak gaz, wypełniając każdą wolną przestrzeń, a potem zostają jeszcze długo po tym, jak osoba je nosząca pomieszczenie opuściła.  Trwa w miarę blisko skóry, nie na tyle jednak, żeby należało wwąchiwać się mocno, żeby go poczuć, i odstaje na tyle, że druga osoba poczuje go przy bliższym kontakcie.

Rok: 2009
Nos: Alessandro Gaultieri
Nuty zapachowe: haszysz

Ryc. 4. http://www.luckyscent.com

2013/02/21

Do not fade. Do not wither. Do not grow old.*

Chciałabym, żeby już było lato albo przynajmniej późna wiosna.” 
„Dlaczego?” 
„Bo nie znoszę zimy, nie lubię marznąć, a zimno mi zawsze... no nie lubię zimy i już!” 
„No jak to? Ale ty jesteś z Polski?”

Uwielbiam rozmowy z Nowojorczykami... To, że jestem z Polski, nie znaczy, że przywykłam do zimna i niedźwiedzi polarnych biegających po ulicach. O nie. Wręcz przeciwnie, zamarzam, nawet gdy temperatura sięga blisko 10 stopni na plusie. Taki już mój urok. Na dodatek po nieprzespanej nocy zamarzłam dziś w pracy. Wreszcie powoli się ogrzewam, powoli. A żeby sobie umilić rozgrzewkę i przygotować kolejną opowieść, skropiłam się czymś dla nosa miłym. Al Oudh L’Artisan Parfumeur

Planowałam zrecenzować ten zapach przez długi czas. Kiedy prawie dojrzałam do myśli, by usiąść przed klawiaturą i miarowo zacząć w nią wystukiwać rytm tego, co w duszy gra, pan Duchaufour wyciął brzydki numer (o którym nie będę pisać, bo Sabbath potraktowała temat rzeczowo i wyczerpująco) i się zablokowałam. Nie wiedziałam, co lepsze – bojkot czy akceptacja? Czy utożsamiać twórcę z tworem? I tak w tym stuporze recenzyjnym trwałam i trwałam, aż niby to tak przypadkiem maleńka kropla złotego płynu skapnęła z fiolki na wnętrze mojego łokcia i zrobiło mi się błogo. 

Nadal nie wiem, co z panem Duchaufourem począć. Niemniej chęć napisania recenzji wygrała. 

Al Oudh to kolejna odsłona agaru. Dodam, że piękna. Dodam też, szczególnie dla dobra tych, którzy jeszcze jakimś niezrozumiałym trafem o tym nie wiedzą, że reaguję na agar, jak kot na kocimiętkę. Czyli jestem agarowym ćpunkiem. Zróbcie z tą wiedzą, co chcecie.

Al Oudh na mojej skórze rozkwita oleistym, gęstym,  mocnym agarem i ... czerwoną, mięsistą różą, przysypanymi wiercącym w nosie pieprzem i kardamonem oraz tylko z początku jakby nieświeżym kminem, który bardzo szybko pierzcha. Agar jest drzewny, balsamiczny, gładki, bez krzty lizolowej, lekarstwianej nuty. Czysta doskonałość. W tle pachną żółto-złoty szafran, suchy, ostry cedr, oleisty sandałowiec. Spore jest też stężenie odrobinę brudnych nut zwierzęcych: kastoreum, cybetu i garbowanej skóry. Niemniej zapach cały czas utrzymuje idealną równowagę, nie przekraczając granicy przyzwoitości,  za którą już tylko dzikie, nieokrzesane zwierzęta w watahach, gwałty i plądrowanie wiosek. Nie. Al Oudh jest jak Orlando z powieści Virginii Woolf – młody mężczyzna, przystojny, choć w urodzie lekko zniewieściały (dziś byśmy pewnie powiedzieli metroseksualny). 


Wydawałoby się, że zbyt delikatny, kruchy, pręży jednak bicepsy pod kolejnymi warstwami koszul, chętny do zdobywania serc i ciał niewieścich, a nawet i do samczych sporów. Po prostu męski. 


Jednak po jakimś czasie, gdy zapach się uspokaja, coraz mniej widoczne stają się te brudne zwierzęce nuty, róża rozwija płatki i trochę wygodniej układa się na skórze, jak na fotelu z pięknego agaru. Pojawia się lekko wymydlone piżmo i więcej słodyczy, czyli puchatej wanilii i tonki, wyraźniejsze stają się kremowość sandałowca, delikatność szafranu, strużka kadzidła i drobne grudki mirry. Cedr też zmienia swoje oblicze, teraz jest bardziej miękki,  trochę taki jak z Cedre Sandaraque Parfumerie Generale. Zapach staje się złoto-czerwony. Kobiecy. Orlando obudził się białogłową, lekko zdziwiony podziwia swą smukłą kibić, krągłość bioder, aksamit skóry, jedwabistość włosów i z zainteresowaniem odkrywa uroki odziewania się w piękne suknie, sute halki, krynoliny. 


Jednak mimo oczywistego bogactwa nadal pozostaje szykowny. A raczej szykowna. Szczególnie, kiedy z wdziękiem unosi swą dłoń do ucałowania, tak dobrze przecież znając szorstką, męską duszę. Bo pod warstwami muślinów i jedwabi ślad tej szorstkości nadal w niej tkwi. 


Zapach jest bogaty i harmonijny jednocześnie. Żaden z elementów nie próbuje zdominować innych, bogactwo jest pod kontrolą (nie muszę dodawać,  że agaru), tworzy się piękny, jednolity obraz, choć stworzony z wielu różnokolorowych plamek. 



Nos: Bertrand Duchaufour 

Rok: 2009 
Nuty zapachowe: kmin, kardamon, różowy pieprz, daktyle, róża, neroli, kadzidło, szafran, skóra, oud, cedr, kastoreum, cybet, sandałowiec, paczula, mirra, wanilia, tonka 

Ryc. 1-4. znalezione w sieci kadry z filmu "Orlando", reż. Sally Potter. W roli tytułowej Tilda Swinton.

* Tytuł posta, to słowa klątwy, którą rzuciła filmowa Królowa Elżbieta I na Orlanda.

2013/02/19

Szał berserków

Skandynawskie sagi nazywają berserkami wszystkich wojowników obdarzonych zdolnością do wpadania w szał bojowy, a także posiadających umiejętność przemiany z postaci ludzką w zwierzęcą. Początkowo słowo berserk oznaczało człowieka-niedźwiedzia (można je bowiem tłumaczyć  jako "skóra niedźwiedzia"), potem znaczenia rozszerza się na ogólnie wojownika-zmieniacza skóry... a stąd już tylko krok do wilkołaka. W późniejszych opowieściach berserkowie stają się wcieleniem wpółbaśniowych, brutalnych potworów (niemniej, u schyłku bohaterskiej epoki dawnej Skandynawii słowo to oznaczało już li tylko dobrego, ba, doskonałego wojownika). A ich patronem był nie kto inny, a sam Odyn.

W "Pieśni Kruka" (Hrafnsmal), poemacie skalda Thorbjorna Hornklifiego (IX wiek) piękna Walkiria pyta Kruka:

O gniew berserków zapytać cię chcę,
Co krew trupów pijesz; co dane jest im,
Ludziom w boju brodzącym?
Rzecze Kruk:
Wilczymi skórami ich zwą, noszących
Krwawe w boju tarcze; czerwieniejących włócznie w walce
Gdy razem czynią swe dzieło.

Cechą berserka była zdolność wpadania w bojowy szał, w którym wojownik stawał się niezwyciężony. Bez śladu strach, bez wahania stawał w pierwszym szeregu, strasząc przeciwników już samym swoim wyglądem.


Wyobraźcie sobie takich berserków. Olbrzymich, silnych mężczyzn, niemal nagich, odzianych tylko w zwierzęce skóry, bez zbroi, owładniętych szałem walki, nurzających miecze i topory w ciałach przeciwników; mężczyzn okrutnych, niemiłosiernych, groźnych, zmęczonych, zwierzęcych, z twarzami pokrytymi pyłem, potem, krwią i oblepionymi mokrymi od potu włosami; mężczyzn rozgrzanych walką i adrenaliną, nad którymi unosi się specyficzny zapach zmęczonego, dzikiego ciała; mężczyzn porywających zaraz po walce branki, by płodzić z nimi synów, których znowu, sobie tylko znanymi sposobami, przysposobią do szaleńczej walki.

Oud 27 Le Labo jest jak dziki, szaleńczy i niebezpieczny berserk. Rozpoczyna się mocno plastikowo-skórzaną nutą, za którą odpowiedzialne jest połączenie tym razem mocno drażniącego, brudnego, cielesnego, zwierzęcego agaru i szafranu. Dokładnie kilka sekund później na powierzchnię wydostają się kolejne ciężkie, zwierzęce nuty, które tak naprawdę nieczęsto można poczuć już przy otwarciu: brudne piżmo, duszna (ba, dusząca) ambra, cybet. Przez dość długi czas te trudne do zniesienia elementy układanki zapachowej mieszają się, zmieniają swoje ułożenie, tasują, zanim znajdą właściwe miejsce i odpowiednio ułożą się na skórze. Nie jest to najłatwiejszy moment, wręcz przeciwnie. Zdaję sobie sprawę, że wielu taki wstęp odrzuci, zniechęci. Tym bardziej, że ta kakofonia ciężkich nut wydobywa się ze skóry przez cały czas trwania perfum, choć w końcu słabnie, słabnie, aż staje się delikatną poświatą, która nie drażni już nosa w tak niemiłosierny sposób.


Kiedy już te brudne, odzwierzęce nuty uspokoją się (przypominam, że na mojej skórze trwa to bardzo długo), zaczyna się spod nich przebijać suchy cedr i kremowy sandałowiec. Kompozycja nadal jest niepokojąca, ale powoli wytraca swój szał, jakby walka berserka zbliżała się ku końcowi. Plastikowo-zwierzęca nuta cichnie. Cedr staje się coraz mocniejszy, bardziej dymny, kadzidlany. Pojawia się też dodatkowa, delikatna woskowa nuta, która nieodmiennie kojarzy mi się z tą znaną z Palisandra Comme des Garcons.  Berserkowie skończyli walkę, umyli się, założyli czyste koszule i odpoczywają po ciężkiej, morderczej walce. A cedr czuć coraz mocniej, coraz wyraźniej. To jedna z piękniejszych jego postaci. A akompaniuje mu piękny agar. Czasem jestem nawet w stanie wyłapać słodko-gorzki niuans gwajaka, suchość czarnego pieprzu, ziemistą zieloność wetiweru. I taki akord zapachowy pozostaje już do końca.


A koniec jeszcze daleki. Zapach jest długodystansowcem. Trwa przez długie godziny. Jest w stanie przetrwać kąpiel i nadal pięknie rozwija się na skórze (a po kąpieli przetrwa nawet noc, by jeszcze rano wydobyć się z wnętrza łokcia szeptem).

A teraz mała ciekawostka. O dziwo Oud 27 to chyba jedyna kompozycja z różą w składzie (różą bułgarską, zwyczajowo gęstą, oleistą, mocną, dominującą), która na mojej skórze nie oddaje nawet kropli róży. Moja droga skóra, która zawsze tak niemiłosiernie podbija różane akordy, tym razem nie wyłapuje nawet jednej różanej molekuły!


Mam małą flaszeczkę zawierającą tę kompozycję - jedyne 15 mililitrów. I wiem, że na bardzo długo mi wystarczy. Bo choć bardzo lubię, choć w przewrotny, niezrozumiały sposób aromat nieustannie zachwyca, czasem nie sposób go nosić. Jedna kropla za dużo i - w moim przypadku - migrena murowana. A szorowanie pomaga tylko trochę. Niemniej, flaszeczki nigdy się nie pozbędę, bo moja miłość do agaru nie zna granic.

Nos: Vincent Schaller
Rok: 2009
Nuty zapachowe: oud, cedr, kadzidło, paczula, czarny pieprz, szafran, gwajak, ambra, cybet, piżmo, bułgarska róża, wetiwer, aldehydy

Ryc. 1-3 kadry z filmu "Valhalla Rising"

2013/02/15

Na lekarstwo…

Uwielbiam głębokie, narkotyzujące niemal aromaty drzewne w perfumach: moc i lekką kwaskowość rozłożystego dębu, miękkość kremowo-orzechowego sandałowca, ołówkową suchość i jasność cedru, różano-woskową tłustość palisandru, dymno-skórzaną woń dziegciu brzozowego, lepką zieloność strzelistej jodły, mdławą słodycz i głęboką barwę ciemnego wenge, hipnotyzującą nutę lekarstwianego, tłustego agaru... No i oczywiście gęstość balsamicznego, słodko-gorzkiego gwajaku o lekko pikantnym, dymnym tle. Po prostu czyste piękno. A kto się chce przekonać, jak pachnie gwajak, niech sięgnie po syrop na kaszel Guajazyl – zapach jest ponoć ten sam (ponoć, bo choć na pewno łykałam ten syrop jako dziecię, nie jestem w stanie w stu procentach przypomnieć sobie jego smaku czy zapachu; czyli pamięci u mnie jak na lekarstwo).


Otwarcie Gaiac M.Micallef to połączenie bardzo delikatnie cytrusowej bergamotki i słodko-gorzkiego, odrobinę dymnego gwajaku. Zapach jest bardzo intensywny. Pulsujący. Gwajak pachnie jak gęsty, bardzo gęsty syrop w kolorze złoto-brązowego karmelu. I choć jest słodki, jest to słodycz przewrotna, ze sporą dawką goryczy, podszyta szarym dymem. Ten kontrast „słodkie-gorzkie” jest tak cudowny, że jak się zaczynam w niego wwąchiwać, nie jestem w stanie skupić się na niczym innym i zapominam o całym świecie. Ta postać gwajaku wyczuwalna jest przez cały czas trwania perfum. Zmienia się tylko bogactwo aromatów jemu towarzyszących. Bo już po kilku chwilach od otwarcia pojawiają się drobne, białe kwiaty jaśminu, odurzające i – co zachwyci tych, którzy za jaśminem nie przepadają – absolutnie niefekalne. Za moment do tej kompozycji przyłączają się pikantne, lekko korzenne goździki, puszysta wanilia i zielony wetiwer. Gdzieś tam w tle dobiegają jak echo słabe smużki kadzidła. Mam wrażenie, jakbym stała z zamkniętymi oczami w pełnym słońcu. Czuję na ciele ciepło słonecznych promieni, wiem, że ich kolor jest złoto-żółty, ale pod zamkniętymi powiekami nabierają jeszcze cieplejszej, słodszej barwy. 

Na mojej skórze ta kompozycja wibruje przez długie godziny. Zapach gwajakowego drewna trwa i trwa, i trwa... 


Z założenia twórcy zapachu Gaiac jest uniseksem. Niemniej, mam wrażenie, że raczej, jak szalki wagi, swoją słodyczą przechyla się bardziej na kobiecą stronę. Choć muszę też przyznać, że nigdy nie wąchałam go na męskiej skórze – a przecież ta jest w stanie podbić gorzkie, mocniejsze, bardziej dymne nuty z akordu gwajakowego, ostrość goździków i ziemistą zieloność wetiweru. Chyba będę musiała namówić mojego towarzysza niedoli zwanej życie, żeby użyczył mi swojego nadgarstka na kilka godzin, by o tym, że zapach jest uniseksem przekonać się na własnej skórze. Lub raczej na skórze męża. 


Nos: Geoffrey Nejman 
Rok: 1997 
Nuty zapachowe: bergamotka, jaśmin, goździki, gwajak, wetiwer, wanilia 

Ryc. 1. Guaiacum Officinale http://www.starrenvironmental.com

2013/02/14

Co, jeżeli...?

Pozwólcie, że trochę się wywnętrzę (jakby to było pierwszy raz!). 

Za każdym razem, kiedy piszę recenzję perfum, mam pewne obawy. Drobne, niespędzające snu z powiek, niezrywające w środku nocy z krzykiem. Nie. Niemniej męczą. 

Wszystkie napisane przeze mnie recenzje dotyczą zapachów wnikliwie, kilkukrotnie przetestowanych, lub zapachów, które nosiłam wiele, wiele razy z racji posiadanego flakonu. Wiem, jak te zapachy zachowują się na mojej skórze, jak się rozwijają, jak pachną. Znam ich wszystkie nuty, wyczuwam poszczególne składniki. Jestem pewna swoich doznań, swoich wniosków, zapamiętanych wrażeń, bo dokładnie je przemyślałam. Jest jednak małe „ale”... 

Co, jeżeli pewnego razu, gdy ponownie skropię się znaną mi dobrze kompozycją, jej rozwój będzie inny, co, jeżeli poczuję zupełnie inne nuty, usłyszę inne akordy, a te, które znałam i rozpoznawałam, zostaną zagłuszone, przytłumione, zniekształcone, a pojawią się nowe, inne, nieważne czy piękniejsze, czy nie? Co, jeżeli moja skóra, nos spłatają mi figla? 

Czy w takiej sytuacji mogę uznać, że moja wcześniejsza recenzja była rzetelna? 

Wiem, że odbiór zapachów jest indywidualny, że chemia skóry, dieta, pora roku, choroby, humory, ba, nawet dzień miesiąca sprawiają, że zapach może się zmienić, że inaczej rozwiną się nuty. Wiem, że na każdym te same perfumy pachną inaczej, że wąchanie perfum to sport mocno subiektywny (pewne osoby po obwąchaniu moich kadzideł i oudów twierdzą nawet, że to sport ekstremalny). Rozbieranie zapachu na czynniki pierwsze, jego synteza, a potem analiza to nie prosta, poznawana przez dzieci na początku ścieżki zwanej edukacją arytmetyka, w której dwa plus dwa zawsze dadzą cztery. 

Co, jeżeli za jakiś czas moja skóra przestanie (w końcu!) podbijać akcenty różane? Co, jeżeli za miast tego, zacznie wzmacniać kadzidło, aromaty drzewne (hurrraaa!), wanilię? Co wtedy? Czy będę musiała przetestować wszystkie zapachy ponownie i ponownie napisać, przepisać, przeredagować wszystkie wcześniej napisane recenzje? Czy nadal będą autentyczne? 

Tak, wiem, nie miała baba kłopotu, to jakiś sobie uroiła. Nie ma to jak umysł kreatywny... w wymyślaniu zmartwień. A może piszę to dlatego, że chciałabym wiedzieć, czy ktoś też „tak ma”? 

A miało być tak przyjemnie o składniku-lekarstwie kurującym nie tylko kaszel, artretyzm, ale i... syfilis. Lignum vitae. Drzewo życia. Gwajak. Następnym razem. 

2013/02/12

Słowo o świecach

Testuję sobie różne zapachy i czekam, aż zrodzą mi się w głowie recenzje. Ale ponieważ ostatnio strasznie, potwornie, okropnie się rozgadałam, to jakoś tak dziwnie nic nie napisać.

W butikach z perfumami jest coś magicznego. Pomijam same perfumy, które można wąchać bez opamiętania, przynajmniej do czasu aż zaczepi Cię sprzedawca/sprzedawczyni i zacznie wtykać pod nos swoje ulubione kompozycje albo takie, które jego/jej zdaniem na pewno Ci się spodobają. No cóż, czasem, gdy w dużych perfumeriach pytam o zapachy z dominantą drzewną cz kadzidlaną, dostaję w odpowiedzi jadalne przyprawy, góry kwiatów lub kosze owoców. Na szczęście nie dzieje się tak za często, bo straciłabym wiarę w rozwój cywilizacji, w lot Apollo 11 na księżyc i w to, że ludzie są w stanie porozumieć się między sobą, używając tych samych słów w tym samym języku i na dodatek pomagając sobie rękami oraz pozostałym arsenałem mowy ciała, a nawet pismem obrazkowym.

W małych perfumeriach, najczęściej tych poświęconych konkretnej marce, lub perfumeriach niszowych buszowanie jest przyjemniejsze. Przynajmniej dla mnie. Czasem ktoś o coś zapyta, ale generalnie jestem zostawiona sama sobie, wącham, co mi w rękę wpadnie (no dobrze, przesadzam, mimo wszystko jestem selektywna i najpierw obwąchuję te kompozycje, z którymi - jak zakładam - jest mi bardziej po drodze niż pod górkę). No i krążę sobie wśród regałów i regalików, flakoniki przesypują się niemal przez moje ręce, jak piasek w klepsydrze,  póki coś mnie nie zachwyci. A najlepiej, jak sklep w ofercie ma jeszcze świeczki.  I te też mogę obwąchiwać do woli. Aromat spryskanych bloterów, wosku świec, zapach rozchodzący się z bardzo często już zapalonej świecy... Relaks.


Uwielbiam świeczki Diptyque. Po pierwsze, pachną nieziemsko, po drugie, prezentują się tak, jakby były małymi dziełami sztuki. Uwielbiam prostotę szklanych form, kolor wosku i klasyczny owal biało-czarnej etykiety. Jedyne, czego w nich nie lubię  to cena. Oj, bardzo jej nie lubię. Do tego stopnia nie lubię, że szukam "niecnych" wybiegów, by je zdobyć. Ostatnio wymyśliłam sobie, że chcę prezent walentynkowy, choć walentynek nie znoszę i gardzę nimi wielce. Ot, tak upadłam. Ale do rzeczy. Z całego arsenału, okadzałam się tylko trzema:
Patchouli (jak widać, od dawna wypalona, niestety) - piękna,  gęsta paczula, ziemisto-kakaowa, odrobinę słodsza, bardzo sucha. Do tego kropla kadzidła i delikatny podkład z sandałowca. 
Feu de Bois - dym z ogniska, skwierczące drwa, płat garbowanej skóry, rzucony w ogień jak ofiara całopalna, paczula i całe mnóstwo kadzidła.
Chene - jedna z najpiękniejszych postaci dębu, twardego, suchego, o lekko kwaskowym aromacie, tak podobna do tej z Chene Lutensa, dębowe liście, odrobina mchu. To moja ulubiona świeca.

Zapachy są intensywne, po kilku minutach od zapalenia knota, świece wypełniają pokój swoim aromatem. I gdyby nie te powalające ceny, na moich półkach stałyby na pewno Santal, Myrrhe, Ambre, Cedre, Cuir, Vetyver, Figuier, Essence of John Galliano... 

Chciałabym też kiedyś spróbować świec Carrière Frères Industrie (Agarwood, Firewood), Odin (szczególnie 03 Century), Le Labo, Scent Bar (Feu de Bois) i jeszcze kilka innych. I nie miałabym nic przeciwko, gdyby Laurie Erickson z Sonoma Scent Studio postanowiła stworzyć świece powtarzające nuty znane z jej perfum (Winter Woods, Fireside Intense, Ambre Noir, Incense Pure).

2013/02/11

Toast

Elegancja i prostota wysokich kieliszków z cieniutkiego, delikatnego szkła, kieliszków na wysokich, szczupłych nóżkach, barwa ciemnego, grubego szkła butelki, strzał korka, którego - nieważne jak bardzo jestem na niego przygotowana - zawsze się wystraszę, chmurka dymu przy szyjce butelki zaraz po tym strzale, ciecz, pieniąca się przy wlewaniu do kieliszków i pierwszy, mały, koniecznie wytrawny łyk musujący na języku. Ach, jak ja lubię szampana! Prawdziwego francuskiego szampana! Jego zapach, smak, kolor, fakturę na języku i wyjątkowy dźwięk dobiegający z kieliszka; celebrowanie każdego łyczka, leniwe sączenie, najlepiej - i tu może zdziwię - na kanapie, w wygodnym ubraniu, ba, nawet dresie, z nieinwazyjną muzyką w tle, przy interesującej rozmowie. O, żeby tak można było częściej...


Pierwsze sekundy Champagne de Bois Sonoma Scent Studio to... szampan, prawdziwy szampan z Szampanii, gęsty od maleńkich, tańczących pęcherzyków, prawdziwie musujący, jasnożółty, wytrawny, z lekko kwaskowa nutą. Taki, jak lubię. Do tego aldehydowego akordu przyłączają się białe pęki jaśminu i maleńkie kłącze pudrowego irysa, które tu się, nie wiedzieć czemu, zaplątało. Po chwili zapach robi się jeszcze ciekawszy, ponieważ wydobywają się z niego kremowy sandałowiec, gęsta ambra i żywiczne labdanum. Żadna z nut nie wybija się jakoś szczególnie ponad pozostałe. Akordy mieszają się delikatnie, musują na języku -  mam wrażenie  że słyszę ten wyjątkowy dźwięk pękania małych pęcherzyków gdzieś pod kopułą podniebienia. Aż ma się ochotę zamknąć oczy i w spokoju rozcierać aromat na kubeczkach smakowych.


Goździki, które najpierw cichutko szepczą, stają się bardziej słyszalne. Szampan z wytrawnego przeistacza się w półsłodki. Nadal smaczny i nadal upaja. I ta doskonała harmonia, jak muzyka sfer, trwa i trwa... niemal w nieskończoność. 

Koncentracja tych perfum jest powalająca - cały dzień. Wnętrze łokcia pachnie nawet po kąpieli. Rano założyłam sweter przesycony Champagne de Bois w okolicy wnętrza łokcia - po kilku sekundach zapach przechodzi z kaszmirowych włókien i osiada ponownie na skórze. I choć wiem, że nie będę tą kompozycją nigdy więcej pachnieć, bo jednak zbyt kobieca, zbyt zwracająca uwagę, zbyt intensywna (niestety w męczący dla mnie sposób), doceniam ją, bo ciekawa jest zaiste.


Nos: Laurie Erickson
Rok: 2008; reformulacja 2012
Nuty zapachowe: aldehydy, jaśmin, goździk, sandałowiec, absolut labdanum, wetiwer, ambra





2013/02/09

Drugie oblicze kadzidła

Niektórzy mają talent. Z prostych rzeczy tworzą wielkie. Ot tak, jakby pstrykali palcami. Pstryk i już. 

Laurie Erickson, założycielka i nos marki Sonoma Scent Studio, miesza poszczególne esencje z taką łatwością,  jakby to było układanie dziecięcych puzzli z co najwyżej 25 elementów, a nie żmudna praca. Trzynaście sekund i obrazek gotowy. Nie znam (jeszcze) jej wszystkich kompozycji, pewnie też dlatego, że w swojej ofercie ma wiele kwiatowych, a z takimi najzwyczajniej nie bardzo mi po drodze. Niemniej te, które wpasowują się w moje gusta, są nadzwyczajne. Oryginalne, niepowtarzalne, mocne, głębokie, czasem dzikie, nawet drapieżne, zdecydowanie nieuładzone, nieprzeciętne, bezkompromisowe. Lubię odważne perfumy, prowokujące i te takie są. Wyraźne kadzidła, drewno, agar, niewiele tu - lub w ogóle brak – upiększania na siłę, łagodzenia, tłumienia. Doceniam to, że Erickson nie stara się podobać wszystkim, nie stara się o to, by jej poszczególne kreacje mógł nosić każdy... ale każdy w arsenale jej kompozycji znajdzie coś dla siebie. Jak nie lubisz kwiatów, szukaj kadzideł. A może wolisz tytoń? Lub piżmo? Aldehydy? 

Tego mi czasem brakuje w projektach pewnych marek – tworzą perfumy, które mają mieć, dajmy na to, ostry, kadzidlany pazur, ale ponieważ nie wszyscy lubią kadzidło, łagodzi się kompozycję, tłumi tytułowego bohatera, wypacza, deformuje, zaciera się jego prawdziwe rysy i każe mu się udawać, że nie jest tym, czym jest, aż staje się własną karykaturą. I tak o to powstają: kadzidło dla mas, oud dla mas, ambra dla mas, ba, nawet róże, fiołki czy irys dla mas. Nie mówię, że to źle. Nie potępiam. Po prostu ja nie tego szukam. 


Prawdziwe kadzidło jest jak Janus, ma dwa oblicza. Może być świetliste, wzniosłe, o czystym, anielskim spojrzeniu, białych skrzydłach i złotych lokach, tak dobrze znane z kościołów. Może być też dymne, ciężkie, żywiczne, czarne, bliskie ziemi, jakby o kruczych skrzydłach, nieokiełznane, niemające wiele wspólnego z rytuałami. I oba te oblicza, choć tak różne, są jednakowo piękne, jednakowo hipnotyzujące. 

Incense Pure Sonoma Scent Studio pachnie prawdziwym kadzidłem. Ale zdecydowanie nie tym anielskim. Otwarcie to czysta kamfora – mocna, wiercąca w nosie. Ale - jak to kamfora – szybko znika i wtedy do nozdrzy dociera piękny aromat mocnego, dymnego, ciemnego kadzidła, brudnego, żywicznego labdanum, lekko zbutwiały zapach ziemi – bezsprzecznie piwniczna paczula. To jest chyba mój ulubiony moment – w jakiś sposób kojarzy mi się z otwarciem Black Tourmaline Oliviera Durbano, jednak bez (dla wielu: na szczęście) kminu. Zapach nie jest czarny, jest ciemnobrunatny, gęsty, ale nie lepki. Dla mnie – piękny! 

Potem zaledwie delikatnie ewoluuje, wytraca brunatne odcienie i powoli staje się coraz bardziej szary. I choć żywice nadal dominują, łatwiej wyodrębnić z zapachu delikatną słodycz wanilii i małych, złotych grudek mirry, jakby orzechowość sandałowca i suche wiórki cedru. 



Generalnie nie ma tu salt, piruetów, podskoków, zapach trwa niemal niezmiennie, niemal, bo zmiany są, choć subtelne, prawie niezauważalne. Zapach staje się mniej drapieżny, rozjaśnia się, by z wygasaniem być już szarością z gdzieniegdzie tylko ciemniejszymi, brunatnymi plamkami.

Nos: Laurie Erickson 
Rok: 2010 
Nuty zapachowe: kadzidło frankońskie, mirra, absolut labdanum, olej czystka, absolut mchu dębowego, indyjska paczula, sandałowiec, cedr, ambra, irys, absolut korzenia arcydzięgla, elemi, absolut wanilii


2013/02/08

W poszukiwaniu inspiracji

Z pisaniem jest jak z rysowaniem – zamykasz oczy, wyobrażasz sobie obiekt, który chcesz oddać za pomocą kresek, plamek, rozcierania grafitu palcem; wyobrażasz sobie każdy kolejny ruch ręką, każde drgnienie nadgarstka, mocniejsze lub słabsze uchwycenie ołówka; wyobrażasz sobie kolejne etapy pracy, białe miejsca, które jako pierwsze wypełnisz szarym kolorem lub jako ostatnie, rozplanowanie obiektów, skalę, w końcu widzisz efekt, ostateczne dzieło, a potem próbujesz oddać to wszystko na papierze, krok po kroku. Czasem to, co sobie wyobrazisz, a to, co powstanie na papierze, nie ma ze sobą wiele wspólnego. 

Zawsze tak mam, kiedy próbuję szkicować, w głowie widzę spójną całość ze wszystkimi detalami, widzę coś, co mnie zadowala, co jest kształtne, proporcjonalne... ale spod mojej ręki wychodzą niemal dziecięce bohomazy, nieudane, niezadowalające próby oddania tego, co zrodziło się w umyśle. Brak mi porozumienia między głową a ręką, jakby te dwie części ciała zostały sklejone z całkowicie różnych osób. 

Kiedy piszę, wyobrażam sobie słowa, zdania, widzę postaci, miejsca, chwile, słyszę dialogi i dźwięki za wyimaginowanym oknem, tworzę prawdopodobne i nieprawdopodobne biografie, oglądam postaci, jakby stały przede mną, choć kleję je z nieistniejących atomów. To, co powstaje w głowie, wydaje mi się dobre, czasem niemal doskonałe, ale to na papierze... Niestety, jak z rysowaniem, zamiast pięknych konstrukcji, dostaję splątane z przypadkowych słów abstrakty, słowne bohomazy, karykatury istnień. Coś mi umyka. Nie pomaga również, że zadręczam się perfekcjonizmem i nigdy nie jestem zadowolona z efektu. Wymazywanie słów gumką tylko wszystko pogarsza, bo pigmentu nigdy nie udaje się całkowicie wywabić z bieli kartek, zatem pozostają cienie, smugi, powidoki. 

Na dodatek nie jestem systematyczna. Zazdroszczę tym, którzy byli lub są w stanie skłonić się do pisania, jakby pracowali w biurze i odbijali na zegarze kartę: od – do. Ośmiogodzinny dzień pracy. Kolejna kawa w ręce, najprawdopodobniej kolejny papieros, popielniczka wypełniona popiołem służąca jako przycisk do papieru; skrobanie ostrą stalówką lub zatemperowanym ołówkiem w pokrytą papierowymi porami tkankę kartki lub miarowe uderzenia opuszek palców, stwardniałych od powtarzalności czynności, w klawiaturę - kiedyś maszyny do pisania, teraz komputera; uruchamianie systemu drobnych dźwigni i cięgien układów mechanicznych i chrobot przesuwającej się powoli taśmy barwiącej czy też zwarcia lub rozwarcia w układzie elektronicznym; potok słów płynący niemal bez przerwy przez kilka kolejnych godzin, nawet jeżeli z drobnymi przerwami na zebranie myśli, na wyostrzenie opisywanego obrazu w głowie; potem czytanie, nanoszenie poprawek, korekta. Następnego dnia to samo. I kolejnego. 

Od kilku dni staram się. Powtarzam sobie: Napisz choć kilka słów, zdań, może dwa akapity, a potem jeszcze jeden. W głowie mam teksty, wiele tekstów. Teksty kłębią się, rodzą się kolejne, niekiedy mutują  Ale ręka czasem po prostu nie słucha. I cały czas systematyczności brak. 

Hemingway był systematyczny. 

W swoim domu na Key West (mieszkał tam w latach 1931-1939) miał przytulną pracownię. W powozowni, stojącej zaraz obok budynku głównego, na piętrze stworzył sobie miejsce, w którym powstały „Śniegi Kilimandżaro”  czy „Krótkie szczęśliwe życie Franciszka Macombera”. Miejsce magiczne, przesiąknięte ideami i obecnością wspaniałego pisarza. Wydaje się, że w takim miejscu nie można nie pisać, że inspiruje każde spojrzenie przez okno, każdy szmer i szelest liści, miarowe migotanie światła wieczorem na latarni morskiej zaraz po drugiej stronie ulicy, pianie niezliczonych kogutów żyjących na ulicach i w ogrodach Key West, być może kubańskie rytmy dobiegające z oddali. Wydaje się, że w takim miejscu ręka zawsze słucha, zawsze poddaje się woli głowy i temu, co w tej głowie się zrodziło, zmieniając się w precyzyjny instrument, doskonałe narzędzie. I nieważne, że prawdopodobnie żadna z wyeksponowanych w pracowni rzeczy, żaden mebel, nie należały pierwotnie do Hemingwaya, a zostały zebrane w tym miejscy długo po tym, jak jego już tam zabrakło. Naprawdę nieważne. Liczy się wyobraźnia. To, że z czystego powietrza formuje się przed moimi oczami pochylona nad klawiaturą maszyny do pisania postać, że słyszę kolejne, rytmiczne uderzenia palców w klawisze, jestem świadkiem wyimaginowanego procesu twórczego, ułudy wprawdzie, ale niemal namacalnej. Liczy się to, że być może wśród takich przedmiotów – zwykłych, najzwyklejszych, niczym się niewyróżniających - pisarz przelewał na papier swoje pomysły, rodzili się, kochali i umierali kolejni bohaterowie kolejnych jego opowieści, majaczyły zielone wzgórza Afryki, być może z oddali dobiegały pierwsze, głuche jeszcze dźwięki bijącego dzwonu... 


Mogę sobie wyobrazić też siebie, siedzącą w takiej pracowni przy solidnym, drewnianym biurku, siebie przy pracy, pochyloną nad mnogimi zapiskami, stukającą w klawiaturę starej maszyny, bez wahania skrobiącą coś wiecznym piórem w jednym z niezliczonych notatników w czarnej okładce, pijącą kolejną, wystygłą już pewnie kawę; lub też siebie zwiniętą wygodnie w miękkim fotelu, po prostu czytającą kolejną z wielu, tłoczących się na półkach książek, szukającą spokoju, szukającą natchnienia. 


2013/02/07

Kąpiel w czerwonych płatkach

Jestem człowiekiem rozczarowanym… 

Głównie z powodu mojej skóry. Skóra jest “piątym elementem” każdej perfumeryjnej przygody, jest tchnieniem dającym życie, kamieniem filozoficznym olfaktorycznych alchemików, słońcem, wokół którego krążą planety nut zapachowych. To moja skóra, jej chemia, umożliwia wegetację składników, zmienia pory roku, ogrzewa, ożywia, czasem uśmierca. I właśnie ona mnie niekiedy zawodzi, rozczarowuje. 

Ma pewną złośliwą skłonność: w niezrozumiały dla mnie, przewrotny sposób podbija pewne nuty i tłamsi inne. A podbija głownie różę. Zatem jeżeli w kompozycji znajduje się róża, nawet jej niewielki dodatek, moja skóra robi z niej Różę, zagęszcza ją, mutuje w różanego giganta, w różaną Godzillę, King Konga, barwi jej płatki na karminowo, na ciemnobordowo, niemal na czarnoczerwono, mnoży. Jedną malutką różyczkę zmienia w różany ogród ciągnący się po horyzont (zresztą już kiedyś o tym pisałam). Niestety, za różą w perfumach nie przepadam (unikam perfum różanych, różano-różanych i innych różanych konstelacji), choć doceniam jej ciekawe, nadzwyczajne ujęcia. 


A teraz do rzeczy.

Bardzo lubię kompozycje Laurie Erickson z Sonoma Scent Studio. Uwielbiam ich moc i siłę, cenię w nich to, że nie boją się pokazywać swojego potężnego piękna. Pociąga mnie w nich przepych drzew, kadzideł, agaru. Lubię je do tego stopnia, że chcę mieć na półce. A że staram się poznać i może tym samym polubić ambrę, sięgnęłam po tę z arsenału SSS. 

Otwarcie Ambre Noir Sonoma Scent Studio to gęsta, oleista, ciężka, ciemnobordowa – uwaga! - róża na słodkawej olibanowo-labdanowej łodydze, zroszona słodkawo-żywiczną mirrą. Gdyby ktoś dał mi nieopisaną fiolkę, pomyślałabym, że doświadczam otwarcia jednej z oudowo-różanych kompozycji Montale. Tym bardziej, że mogłabym się założyć, mogłabym przysiąc, że jak kolce na łodyżce, czai się gęsty, lepki, narkotyzujący agar, czeka, by utoczyć kroplę krwi z serdecznego palca. I gdybym kochała różę, w tym momencie wpadłabym w niemy zachwyt, bo znalazłam różę doskonałą: ciemną, mroczną, drapieżną i w połączeniu z pięknym agarem.


Z niecierpliwością czekam jednak na ambrę. No cóż, róża całkowicie dominuje zapach (ech, z tą moją skórą!), cały czas pozostaje nutą najmocniejszą. Spod ciężkich płatków niezmiennie wydostaje się równa kadzidlana smuga, czasem przedostanie się sandałowiec, cedrowa drzazga i choć zapach staje się mniej oleisty, mniej gęsty, nie przycicha. Dopiero po kilku godzinach mogę powiedzieć, że moce się wyrównały i nie ma już dominanty w zapachu. Piękna to kompozycja – doskonały mariaż róży z dymnym kadzidłem. Niemniej, pamiętajmy, cały czas czekam na ambrę... 

Moja skóra się na mnie brzydko wypina. Choć róża przycicha i wreszcie oddaje pierwsze skrzypce kadzidłu, przez długie, długie godziny nie wyławiam z zapachu nawet krzty ambry. W zapachu nie ma też niepokojącej, brudnej zwierzęcości kastoreum. Niestety, nie ma też paczuli, czy to suchej, czy ziemistej, żadnej. Brak wetiweru i mchu dębowego. To nie jest wina zapachu samego w sobie. Przypominam, że jest piękny, z fiolki wydobywają się wszystkie elementy, to moja skóra płata mi figle. Dlatego tylko z jednym elementem nazwy perfum mogę się ­- dzięki mojemu wyrodnemu narządowi ­- zgodzić. Zapach jest na pewno Noir. 

Wyobraźcie sobie zatem ten zapach jako kobietę. Piękną, smukłą, wysoką, ubraną na czarno, z lśniącymi, czarnymi włosami, bladą cerą, karminowymi ustami i paznokciami. Kobietę piękną i mroczną jednocześnie. Nieprzeciętną. Inteligentną, diabelnie inteligentną, zdecydowaną, owijającą sobie mężczyzn (i kobiety zapewne też) wokół małego palca. O spojrzeniu wywołującym ciarki ekscytacji i lekkiej obawy. Kobietę o aurze imperatorowej. Ambre Noir to ona. 


Nos: Laurie Erickson 
Rok: 2008; w 2009 reformulacja. 
Nuty zapachowe: absolut labdanum, ambra, róża, olibanum, mirra, wetirer destylowany z glinka mitti, absolut mchu dębowego, paczula, cedr, drzewo sandałowe, goździk, kastoreum 




2013/02/06

Krótka bajka o zielonych listkach

Dziś rano, kiedy wybierałam się na szkolenie, stanęłam przed odwiecznym wyborem… no dobrze, nie przed odwiecznym wyborem, a przed półką, na której trzymam swoje perfumy, i sięgnęłam po jedne z tych, o których wiem, że nie zabiją połowy wolontariuszy słuchających wykładu o surrealizmie, a drugiej połowy nie zetną z nóg na kolejne półtorej godziny. Perfumy nadające się do wyjścia do ludzi (wierzcie lub nie wierzcie, nie zawsze jestem egoistką zapachową, zdarza mi się myśleć o innych, szczególnie jeżeli darzę ich sympatią), ale nadal z charakterem, nadal podkreślające moją niekoniecznie dziewczęcą, delikatną osobowość,  nadal niebanalne. W końcu to nie tak, że mam samych urodzonych morderców zamkniętych w kryształowych flakonach, czekających tylko na uwolnienie, by ciąć,  siepać,  niszczyć,  truć i mordować (albo jak napisał Tuwim w wierszu "Do prostego człowieka": „Mordować, grabić, truć i palić”). Po prostu myślę czasem o tym, żeby zapachowo i mnie było dobrze, i tym w pobliżu mnie. 

Patchouli M.Micallef to idealna kompozycja delikatnie ziemistej, bardzo suchej, zakurzonej paczuli (to paczula idealna dla tych, których przeraża klasyczna jej piwniczność, a momentami stęchły oddech, to paczula ucywilizowana, ugrzeczniona, uładzona, ale nieprzesłodzona i nadal z charakterem) i zielonych liści fiołka. Zatem nie ma tu falujących pstrych wianków, a dwie małe zielone roślinki grające w niezwykle harmonijnym duecie. 


Zaznaczę tylko, że zasadniczo nie lubię kwiatowych perfum (za drobnymi wyjątkami  ale zapewne można je policzyć na palcach jednej ręki). Nie lubię fiołków, drażnią mnie, wywołując niewielkie, ale jednak, zawroty głowy, które niebezpiecznie potrafią zbliżyć się do migotania gdzieś za oczami, a tym samym migreny. Inna rzecz ma się z liśćmi – nawet jeżeli w pewnym sensie ich zapach jest zbliżony do zapachu fioletowych płatków. Zieloność tej nuty sprawia, że nie zalega ciężko na mojej skórze, a w połączeniu z ciepłą, ziemistą paczulą, słodkawą wanilią i cielistym labdanum staje się "fiołkowością" udoskonaloną. 

Pierwszy, krótki akord to zdecydowanie liście fiołka – kobiece, pudrowe, zmysłowe. Bardzo szybko ta kobieca wersja zmienia się w zapach uniwersalny, nieprzypisany żadnej z płci, ponadczasowy, wyjątkowy – zielony, tylko z echem pudrowego fioletu, spleciony w gęsty warkocz z suchą, przykurzoną paczulą (to jest ten interesujący dla mnie moment, który na kilka sekund wywołuje w moim nosie rewolucję od nadmiaru pyłków unoszących się w ciepłym promieniu słońca, a jednocześnie sprawia, że raz za razem zaciągam się tą wonią i rozkoszuję nią bez opamiętania). Po chwili w warkocz zapachu wplatają się kolejne nuty, jak jedwabne wstążki – ciepła wanilia, nie za słodka, nie za puchata, zmysłowe piżmo i ambra, delikatne labdanum, na tyle jednak wyraźne, że w tym brązowo-złotym warkoczu widoczne jest cieniutkie, czarne pasemko kadzidła. Warkocz jest gesty, gruby, lśniący, a jego plecenie trwa i trwa. 


Kiedy pierwszy raz powąchałam Patchouli M.Micallef, odłożyłam fiolkę z próbką wyraźnie zniechęcona (no jednak fiołek). Po jakimś czasie spróbowałam na skórze. Podejście nieudane, wynik 2:0 dla Patchouli. Jednak do trzech razy sztuka – za trzecim razem to już była miłość po sam grób, a raczej korek flakonu. 


Nos: Geoffrey Nejman 
Rok: 2006 
Skład:
Nuty głowy: liście fiołka 
Nuty serca: paczula 
Nuty bazy: wanilia, czystek (labdanum), białe piżmo, ambra 


2013/02/03

Trochę lektury

Nie od dziś wiadomo, że mam słabość do książek. Kilkadziesiąt minut temu, kiedy siedziałam na kanapie i pochłaniałam kolejną lekturę, dotarło do mnie coś tak oczywistego, że aż łatwego do przeoczenia. Zmieniają mi się preferencje (specjalnie piszę zmieniają, a nie zmieniły, bo jest to zapewne proces stały, który nigdy się nie zakończy, co najwyżej zaskoczy jakimś nieprzewidzianym zwrotem). Ot to. Powiedziałam to na głos (przyjmijmy, że powiedziałam na głos, a nie napisałam w milczeniu). Będę sobie tłumaczyć, że gust mam może ciut bardziej wysublimowany (przynajmniej którąś jego odnogę, bo miłość od pewnych klasyków nigdy nie przeminie), a jeżeli nie, to na pewno skrojony na wymiar. 


Gdy byłam dziewczęciem młodym i płochym, zdarzało mi się zaczytywać w podłej maści romansidłach typu Harlequin.  Tłumaczę to sobie tym, że byłam dziewczęciem młodym i płochym. Do tego stopnia młodym, że nawet perspektywa pójścia do liceum jeszcze nie majaczyła na horyzoncie. Rodzice dawno przestali panować nad tym, co czytam (przyznam się, że nigdy nie panowali, ale pewnie nawet gdyby próbowali, to i tak by im się nie udało – nie mieliby możliwości zobaczyć, jaka okładka tkwi w moich rekach, tak szybko pochłaniałam jej zawartość;  światło czerwieniło się ze wstydu za swą powolność). To też czytałam, co w ręce wpadło (w pewien sposób nadal tak robię, ponieważ jestem „czytaczem” kompulsywnym i jeżeli nie mam pod ręką gazety lub książki do czytania, w sytuacjach pewnych zadowolę się etykietą na butelce, ulotką, tudzież reklamą, a nawet koszulką sąsiada z metra) (wiem, że dodawanie kolejnego wtrącenia jest niegustowne, niemniej muszę nadmienić, że oduczenie się czytania przy stole, kiedy to jem w towarzystwie, trochę wysiłku mnie kosztowało; teraz od czasu do czasu nadal ukradkiem spoglądam na etykietę na butelce lub słoiczku z przyprawą). Teraz w romansach nie gustuję, ale czytanie biografii (co lata świetlne temu wydawało mi się o tyle niemożliwym, że takim typem lektury to co najwyżej pani bibliotekarka mogła się zachwycić – nie umniejszając żadnej z pań bibliotekarek), esejów, książek o sztuce, historycznych (by wymienić tylko kilka) stało się moją pasją przeogromną. Jedyne romanse, jakie czytam, to te pisane przez Jane Austin i siostry Bronte (no cóż, mam do tych pań słabość i już). 

A jak potrzebuję całkowitego resetu, kiedy wiem, że nie mam siły wysilić mózgu nad lekturą z powodów przeróżnych, sięgam po antidotum – książki z popularnego nurtu, ekhem, „demonologicznego”, sensacje, kryminały (czasem czytadła, czasem lektura wysublimowana, czasem delikatne przejawy grafomaństwa galopującego). Ach, jak ja lubię po kilku pierwszych stronach zakrzyknąć sobie dumnie w środku: wiem, kto zabił! (aż boję się pomyśleć, co by moi profesorowie literatury pomyśleli, gdyby wiedzieli, czym się rozrywam; moja biedna pani promotor załamałaby się, wiedząc, co przedkładam nad Eliota, Yeatsa i Pounda!). Na szczęście dorosłam na tyle, że takie rzeczy mnie już nie ruszają. Czytam, co chcę! W końcu nie tylko sztuką najwyższą człowiek żyje, dla równowagi można od czasu do czasu zaśmiecić sobie głowę. 

Pod pewnymi względami Kindle odmienił moje życie – na lepsze. Przeprowadzka na drugą stronę oceanu wymusiła pozostawienie wielu, wielu, wielu (i pisząc wielu, mam na myśli Wielu) książek za sobą. Gdybym przeprowadzała się na stałe, byłoby inaczej. Ale wyjazd na 4 lata jakoś nie zachęcał do działań logistycznych i przesyłania całego majdanu do Nowego Świata. W drugą stronę będzie gorzej. Bo książki, które ze sobą zabrałam, z przyczyn oczywistych na kilka lat nie starczyłyby. Zatem zakupiłam co nieco. A potem musiałam jeszcze zakupić regały na książki.  A potem w moim życiu pojawił się Kindle i życie stało się prostsze. Mam zasadę – książki czytadła, książki mało wartościowe (bluźnierstwo?), książki,  które już mam, ale zostały w Polsce, książki,  które na Kindla Amazon oferuje za darmo itp. – lądują, wiadomo, na Kindlu. Książki, bez których w wersji papierowej żyć nie mogłabym, kupuję - oczywiście - w wersji papierowej (potem będę się głowić z przesyłaniem ich do Polski). Takim o to sposobem i wilk syty, i owca cała, wszyscy są zadowoleni. I wszystkim tym, którzy są przeciwko takim urządzeniom jak Kindle – nigdy nie zrezygnuję z papierowych książek,  ale są sytuacje, w których Kindle po prostu jest idealny, z przeprowadzką na drugą półkulę włącznie. Że nie wspomnę o podróżach – jedno urządzenia, a setki książek. Zatem zawsze mam z czego wybrać,  by dostosować lekturę do okoliczności. A że na czas startu i lądowania wszelką elektronikę trzeba uśmiercić? I tak w tych momentach nie czytam, bo uwielbiam latać i te chwile spędzam z przyklejonym do okna nosem, podziwiając to, co albo mi z oczu znika, albo przed nimi się pojawia. 

A w ramach wyznań – w najbliższym czasie podejmę kolejną już próbę pokonania „Ulissesa” Jamesa Joyce’a. Wstyd się przyznać, ale za każdym razem ponosiłam klęskę.

2013/02/01

Zen

Pisanie o perfumach bywa niełatwe. Przynajmniej dla mnie. Są zapachy, które od razu wywołują w głowie skojarzenia, zarzucają obrazami bez względu na to, czy mój nos poszczególne nuty toleruje, czy też nie. Są jednak takie kompozycje, przy których się zacinam. Chcę coś napisać, już prawie mam tę myśl na czubkach palców, po czym okazuje się, że umknęła spłoszona. I nie ma w tym wypadku znaczenia, że zamieniam się w słup soli głownie przy zapachach, które mnie zachwycają. Naprawdę niewiele pomaga, że są to moje ulubione nuty, że teoretycznie obrazy kłębią się w głowie. Po prostu perfumy te sprawiają że czuję się bezpiecznie, jakbym siedziała w chłodny wieczór pod kocem na własnej kanapie, z kubkiem gorącej herbaty w ręce, rewelacyjną książką przed nosem, mruczącym kotem gramolącym się na kolana i towarzyszem niedoli zwanej życiem gdzieś w pobliżu. Najzwyczajniej w świecie nie chcę, nie mam ochoty rozbijać ich na czynniki pierwsze, chcę się rozkoszować tą przytulną całością.


No ale pisanie bloga zobowiązuje (będę wielce wdzięczna za nie przypominanie mi, że po tak długiej przerwie i ciągłym milczeniu jakimkolwiek „zobowiązaniem” mogę się najnormalniej w świecie wypchać! Kiepska jestem z taksydermii...). 

Mam taką małą buteleczkę (wyjściowe zaledwie 100 ml, które kurczy się w zatrważającym tempie) z zamkniętym w niej wspomnianym szczęściem na kanapie. Chcę o niej napisać w zasadzie od momentu jej zakupienia, no ale jak zauważyliście już na pewno – nie wyszło. Bo o Odinie 03 Century ciężko mi pisać. Komfort, który mi daje jego noszenie, jest wielki jak stąd do krańca galaktyki i z powrotem. Delikatne drgania ciepłych, drzewnych aromatów – mojej ulubionej brzozy, słodycz rozgrzanej, ciekłej mirry, dymek chłodnego kadzidła, kropla zadziornego piżma, okruszek puszystej ambry, źdźbło zielonego wetiweru, drobna gałązka kakaowo-ziemistej paczuli i listek świeżej, lekko mrożącej mięty. I nie wiem, która nuta pierwsza uderza. Drgają unisono. Żadna nie wybija się ponad pozostałe. Całość osiada na skórze, otula ją, nie sterczy na boki, zahaczając o siedzących obok mnie. Jest kołem, nie kwadratem. To jedna z tych doskonałych kompozycji ucząca czystej harmonii, bezbrzeżnej równowagi. Nordycki zen. Zen, który trwa i trwa... i trwa.



No i sami widzicie, ja nie potrafię tego, co czuję, sensownie rozczłonkować. Wyobraźcie sobie po prostu wyjątkowo miękki kaszmir, zapach bezpieczeństwa, spokoju, równowagi wyobraźcie sobie zdanie doskonałe, muzykę sfer... a to dopiero będzie początek.

Nos: Kevin Verspoor
Rok:
Skład:
Nuty głowy: srebrna brzoza, cyprys, mięta
Nuty serca: wetiwer, mirra, paczula
Nuty bazy: piżmo, mech dębowy, ambra



ryc. 1. www.naturalfibresdirect.co.uk
ryc. 2. www.odinnewyork.com